Jak czytamy w uzasadnieniu przyjętej uchwały, w celu wspierania polityki prorodzinnej gminy i urzeczywistnienia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi po stronie ich wytwórców, proponuje się, aby rodziny wielodzietne uprawnione do posiadania Karty Dużej Rodziny zamieszkujące na terenie miasta objęte zostały częściowym zwolnieniem w obowiązującej stawce opłaty za gospodarowanie odpadami. Zwolnienie to będzie wynosiło 20%.

Z posiadanych przez miasto informacji wynika, że na terenie Tychów do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia uprawnionych będzie około 9 000 osób. Wprowadzenie częściowego zwolnienia w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi łączy się z jednoczesnym zniesieniem stawki 1,00 zł na osobę miesięcznie za piątą i każdą kolejną osobę w gospodarstwie domowym, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane z nieruchomości w sposób selektywny. Zmiana ta podyktowana jest koniecznością uszczelnienia zasad finansowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w mieście.

Brak jednolitych zasad formalnoprawnych definiujących pojęcie "gospodarstwa domowego" uniemożliwia weryfikację prawdziwości treści deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, które składają właściciele nieruchomości, co może skutkować brakiem przejrzystości zasad działania systemu.

Udzielenie 20% zniżki było szeroko dyskutowane podczas sesji Rady Miasta 30 kwietnia. Dla większości rodzin wielodzietnych mieszkających w Tychach, a więc liczących do 5 osób, to rozwiązanie jest korzystne, ale już nie dla rodzin z większą liczbą dzieci. Jak wskazują radni, zapłacą one de facto więcej.

Wiceprezydent Aneta Moczkowska tłumaczyła podczas sesji Rady Miasta, że przyjęcie bonifikaty 20% wynika z kalkulacji, którą przeprowadzono na podstawie deklaracji z 15 tysięcy gospodarstw domowych.

- Ustawodawca wprowadził samorządom dwie możliwości wprowadzenia ulgi: albo na podstawie Karty Dużej Rodziny albo na podstawie dochodów. W 90% gminy dokonują wyboru na postawie Karty. My po przeprowadzeniu analizy także rekomendujemy to rozwiązanie. Mamy też świadomość, że największą liczbę gospodarstw wielodzietnych w Tychach stanowią rodziny 5-osobowe. Na 15 tysięcy deklaracji, 11 tysięcy to rodziny 5-osobowe. Zaledwie 1% to rodziny 8-osobowe, a pozostałe 6- i 7-osobowe. Trzeba zauważyć, że wiele z tych gospodarstw złożyło deklaracje w sposób nieprawidłowy - zadeklarowano gospodarstwo jako wielodzietne, a jest to gospodarstwo zamieszkiwane tak naprawdę przez 11 czy 12 osób. Dzięki wprowadzeniu rozwiązania w oparciu o Kartę Dużej Rodziny uda nam się uszczelnić system gospodarowania odpadami. Na podstawie tych deklaracji, które mamy, rekomendujemy ulgę 20%. Być może później, po bieżącej analizie danych, będziemy proponowali inne rozwiązanie - mówiła wiceprezydent.

Co do przyjętego rozwiązania wątpliwości miał radny Grzegorz Kołodziejczyk: - Na posiedzeniu komisji finansów dokonaliśmy obliczeń i okazuje się, że w tym momencie nie promujemy rodzin wielodzietnych, bo dla nich opłata będzie większa. Czy po upływie np. roku istnieje możliwość powrotu do poprzedniej opcji przyznawania zniżek? - pytał radny.

W tej kwestii wypowiedział się także wiceprzewodniczący Rady Miasta, Dariusz Wencepel. - Zniżka 20% przy liczniejszych rodzinach niż 5-osobowych wyjdzie na niekorzyść. Zgłaszaliśmy to na posiedzeniu komisji. Proponowaliśmy, żeby na 4, 5 dziecko była jeszcze większa zniżka. Otrzymaliśmy też opinię, że im większe gospodarstwo domowe, tym mniejsza ilość wytwarzanych odpadów, dzięki kupowaniu produktów w większych ekonomicznych opakowaniach. W przypadku rodziny wielodzietnej 2+3 lub większej koszt wywozu odpadów będzie więc spadał, w związku z tym ulgę 20% można by zwiększyć np. o 30% dla rodzin 6-, czy 7-osobowych - mówił podczas sesji Rady Miasta Dariusz Wencepel.

- Stawka 20% wynika z dzisiejszych wyliczeń kosztów funkcjonowania systemu. Jeżeli uda nam się ten system uszczelnić, te koszty wyliczeń dla rodzin wielodzietnych będą inne, będziemy te rozwiązana przedstawiać. Proponujemy tymczasem wprowadzenie 20% bonifikaty na Kartę Dużej Rodziny. Chciałam podkreślić, że na 15 tysięcy deklaracji mieszkańców, 11 tysięcy pochodzi od rodzin 5-osobowych i dla nich ta sytuacja jet zdecydowanie korzystna. Pozostała część deklaracji, w większości jest deklaracjami złożonymi przez osoby, które nie zamieszkują wspólnie gospodarstwa domowego. Rodziny 8-osobowe stanowią zaś jeden procent z tych 15 tysięcy, zatem w znakomitej większości ten system w żaden sposób nie odbiera korzyści rodzinom, których mamy najwięcej czyli 2+3 - doprecyzowała wiceprezydent.

Uchwałę przyjęto 14 głosami za. Przeciw było 3 radnych. 7 osób wstrzymało się od głosu.

W związku z koniecznością dostosowania przepisów regulujących gminnych system gospodarki
odpadami komunalnymi do przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw do 6 września, uchwała wejdzie w życie na terenie miasta Tychy z dniem 1 września.