Spółka PKP PLK opublikowała w ostatnich dniach maja Program "Kolej Plus" i warunki uczestnictwa w nim samorządów różnych szczebli. 1 czerwca Stowarzyszenie "Kolej na Śląsk" zwróciło się z prośbą do Marszałka Województwa o udzielenie informacji czy i w jakim zakresie województwo lub samorządy niższego szczebla zamierzają uczestniczyć w programie. Stowarzyszenie zadeklarowało pomoc w przypadku potrzeby konsultacji. Wskazało już także, które projekty są potrzebne w naszym regionie i mieszczą się w idei programu. Są to:

• odbudowa linii kolejowej do Jastrzębia Zdroju (śladem linii 159 lub innym)
• rewitalizacja linii 179 oraz 885 na odcinku Tychy Lodowisko - Nowy Bieruń
• rewitalizacja linii 190 na odcinku Bielsko-Biała - Skoczów,
• rewitalizacja linii 144 Tarnowskie Góry - Fosowskie (- Opole)
• budowa przystanku Sosnowiec Jęzor (Outlet Jaworzno) na linii 133
• budowa przystanku Wodzisław Śl. Miasto na linii 158
• budowa przystanków Pawłowice Śl. (Studzionka) na linii 157 oraz odbudowa przystanków Orzesze Miasto, Łaziska Śr. i Wyry (w nowej lokalizacji) na linii 169, gdzie m.in. dzięki staraniom Stowarzyszenia przywrócono już ruch pasażerski;
• rewitalizacja linii 177 oraz 294 Racibórz - Baborów - Głubczyce - Racławice Śl. na styku województw śląskiego i opolskiego, z nowymi lokalizacjami przystanków osobowych.

- Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że pandemia koronawirusa zachwiała tegorocznymi budżetami samorządów wszystkich szczebli, jednak dotyczy to każdego potencjalnego beneficjenta Programu w naszym kraju, dlatego uważamy, że należy próbować - mówią członkowie Stowarzyszenia.

Program PKP PLK dotyczy uzupełnienia lokalnej i regionalnej infrastruktury kolejowej do 2028 roku o połączenia miejscowości o populacji powyżej 10 tysięcy mieszkańców, które nie posiadają dostępu do połączeń pasażerskich z miastami wojewódzkimi lub takich, które posiadają dostęp do kolei, ale istniejące połączenia wymagają usprawnienia.

Program zakłada realizację inwestycji liniowych - modernizację istniejącej lub budowę nowych linii kolejowych oraz inwestycje punktowe, jak np. budowa nowych przystanków, mijanek, czy łącznic kolejowych. Jest on skierowany przede wszystkim do jednostek samorządu terytorialnego lub związków metropolitalnych, które są zainteresowane rozwojem infrastruktury kolejowej na swoim terenie, przy uwzględnieniu potrzeb komunikacyjnych mieszkańców.

- Zadania te, zapewne niemożliwe do zrealizowania w pełnym wachlarzu, mogłyby przywrócić lub ułatwić dostęp do transportu kolejowego mieszkańcom takich miejscowości lub ich odleglejszych dzielnic, jak Jastrzębie Zdrój, Pawłowice Śląskie, Łaziska Górne, Wyry, Palowice, Żory, Warszowice, Strumień, Jasienica, Jaworze, Tarnowskie Góry - Strzybnica, Tworóg, Gierałtowice, Szczygłowice, Przyszowice, Zabrze Makoszowy, Pietrowice Wlk., Kornice, Baborów, Racibórz, Dąbrowa Górnicza Strzemieszyce, Jaworzno, Bieruń, Tychy-Urbanowice lub usprawnić ich dojazd do miejsc pracy lub szkół - uważa Stowarzyszenie.

Eksperci mają obawy, czy w trudnej sytuacji finansowej samorządom uda się zebrać wymagane 15 procent wkładu własnego. Ministerstwo Infrastruktury przedstawiło serwisowi "Rynek Kolejowy" szczegóły finansowania programu. W grudniu ubiegłego roku rząd przyznał na jego realizację 5,6 mld zł. Zgodnie z uchwałą, do 2028 roku, łączna wysokość przekazanych środków finansowych wyniesie 6 588 mln zł. Przyznane przez rząd pieniądze na program (5 599,80 mln zł) przeznaczone zostaną na dofinansowanie projektów zgłoszonych przez samorządy. Poziom dofinansowania wynosi 85%, a nie całości kosztów kwalifikujących się do wsparcia (podobnie jak w projektach unijnych). Dofinansowanie będzie przechodzić przez PKP PLK - spółka została dokapitalizowana wymaganą kwotą.

Do programu można zgłaszać projekty rozpoczęte przed laty, a do dofinansowania będą kwalifikować się wydatki poniesione nawet w ubiegłym roku - za datę graniczną kwalifikowalności wydatków przyjęto dzień 1 stycznia 2019 roku. Co istotne, projekty mogą być rozpoczęte jeszcze wcześniej, ale wydatki poniesione przed tą datą nie będą wyrównywane.

Nie zakwalifikują się do dofinansowania natomiast projekty, które były lub będą dofinansowane ze środków Unii Europejskiej, krajowych i innych programów (zakaz podwójnego finansowania projektów). Jak jednak wskazuje "Rynek Kolejowy", kolejne etapy danego projektu mogą być finansowane ze środków Unii Europejskiej oraz krajowych.

Ogłoszenie naboru do programu PKP PLK dostępne jest pod adresem https://www.plk-sa.pl/program-kolej-plus/, zaś pełna treść zapytania Stowarzyszenia "Kolej na Śląsk" skierowanego do do Marszałka Województwa Śląskiego znajduje się tutaj: http://kolejnaslask.pl/…/20…/06/01/program-kolej-dla-slaska/